Bundan sonra ne olacağı yıldızlarda yazılıdır, ancak biz seni unutmayacağız, çünkü senin adın kalplerimizde yazılıdır!
kosektas.net
Ruhande Tandoğan'a Veda
Bugün, 3 Haziran 2025, yüreğimizi dağlayan acı bir haberle sarsıldık. Değerli teyzemiz, kıymetli bir öğretmen, bilge bir yol gösterici, merhametiyle kalplerimize dokunan Ruhande teyzemizi elim bir trafik kazasında kaybettik.
Atatürkçü Düşünce Derneği l Osnabrück l Almanya
Hastamın Öğretmeni -7- Nahit Hanım ve Orhan Veli (1)
7 - NAHİT HANIM VE ORHAN VELİ (1)
“Orhan Veli kocamın öğrencisiydi, ”diye anlatmaya başlıyor ünlü şairi Nahit Hanım. “Orhan’ı çok severdi Vedat. Orhan’ın kimsede olmayan bir tarafı vardır: Fevkalade terbiyelidir. Nazik ve terbiyeli. Laubalililiği hiç yoktu.”
“Orhan Veli'nin, ağaçtan benim evimi gözetlediğini söyleyen, kimse; o,eşeğin tekidir. Çünkü Orhan Veli bize gizli gelmiyor ki! Günde on kez geliyor, gidiyor. Bir gizlilik olur, anlarım... Orhan neden cambazlık yapsın benim için ince dallara tutunup. Bunu söyleyenlere, ‘Siz deli misiniz?’ dedim.”
Ünlü yazar Ayten Aygen şöyle anlatıyor. "Orhan Veli bizim bahçedeki müştemilatta otururdu. Ağabeyim Mahmut Ekrem, annemden aldığı harçlığı Orhan'a verir; o da kira diye anneme götürürdü." Parasız zamanlar… Çok yoksul bir hayat süren Orhan Veli'nin ev kirasını bazen ilham perisi Nahit Hanım ödermiş. Aygen, "Sabahları onu, Nahit Hanım'ın verdiği bozuk paraları sayarken görürdüm,” diyor.
1950 yılında, Ankara Belediyesinin açtığı bir çukura düşerek yaralanır ve 3 gün sonra da 36 yaşında, İstanbul’da vefat eder Orhan Veli. Haberi, Edirne’den eşine gitmek üzereyken öğrenen Nahit Hanım, “Vedat gelemem, Orhan’ı hastaneye kaldırmışlar,” diye haber gönderir eşine.
Orhan Veli öldüğünde, cebinden 28 kuruş para ve sarı bir ambalaj kâğıdına sarılı bir diş fırçası çıkar. Ambalaj kağıdında, Orhan Veli’nin aşklarını anlattığı “Aşk Resmi Geçidi” adında bir şiir vardır ve şiir şöyle bitmektedir:
“Gelelim sonuncuya.Hiçbirine bağlanmadım ona bağlandığım kadar.
Sade kadın değil, insan;
ne kibarlık budalası
ne malda mülkte gözü var;
hür olsak der
eşit olsak der;
insanları sevmesini bilir
yaşamayı sevdiği kadar...”
Edebiyat dünyasındaki genel kanı; Orhan Veli’nin bu şiiri, ilham perisi olan Nahit Hanım için yazdığı yönündedir.
 |  |  |
Yorumlar - Yorum Yaz
Stefano d’Anna’nın, “Size öğretilen ve anlatılan dünyanın, anlatıldığı gibi olduğunu söyleyenler sadece anlatanlardır. Korkmanız, çekinmeniz, endişe etmeniz gerektiği söylenen her şey, bu betimlemenin pençesindeki insanların fikirleridir. Oysa bunlar olumsuz duygulardır ve hiçbiri dünyaya geldiği hâliyle insanın mayasında olan hisler değillerdir. İnsan korkusuz doğar. Korku, zorla öğretilir,” diye betimlediği korku imparatorluğunun kollarında yabancılaşan insan(lık) tablosu Munc’un resmettiği ‘Çığlık’tan başka bir şey değildir…
Savaşla, yıkımla, yoksullukla, kan ve gözyaşıyla beslenen karanlık ‘Çığlık’ tablosunda insan(lık)ın umudu yine insan(lık)a ait devrimci sanatta ve isyandadır.
Çünkü yaratıcı sanat, savaş yıkıcılığına karşı duran; durmakla kalmayıp iyi, güzel ve doğrunun önünü açan bir dinamiktir. Tıpkı Ingeborg Bachmann’ın ifadesindeki üzere: “Bir gün gelecek, insanların siyah ama altın gibi parlayan gözleri olacak; onlar, güzelliği görecekler, pisliklerden arınmış ve tüm yüklerden kurtulmuş olacaklar, havalara yükselecekler, suların dibine inecekler, sıkıntılarını ve ellerinin nasır bağlamış olduğunu unutacaklar. Bir gün gelecek, insanlar özgür olacaklar, bütün insanlar özgür kalacaklar, kendi özgürlük kavramları karşısında da özgür olacaklar. Bu, daha büyük bir özgürlük olacak, ölçüsüz olacak, bütün bir yaşam boyunca sürecektir…”
Sözü edilen özgürlüğün yaratılmasında barış için savaşan devrimci sanatın rolü büyük olacaktır…
“Nasıl” mı? Gayet basit: Sanat, insan(lık)ı hakikâte ulaştırır. Onunla gerçekleri tanır, tanımlar ve tahayyül ederek, harekete geçeriz.
Onun görevi, kopya etmek değil, ifade ederek, yol açmaktır.
Michel Foucault kaygılarını, “Beni şaşırtan, toplumumuzda sanatın bireylere ya da hayata değil de yalnızca nesnelere ilişkin bir şey durumuna gelmesi,” diye dillendirirken; Louis Aragon da ekler: “Yeni sanat, aynı zamanda hem ağacı hem ormanı gösteren, onları neden gösterdiğini bilen, ‘sanat sanat içindir’den mümkün olduğunca uzak, insana yardımcı olmak, yaşam yolunu aydınlatmak tutkusu içinde olan, yaşam yolunun anlamını da hesaba katan ve bu yolculuğun öncülüğünü yapan kaçınılmaz, zorunlu bir yeni gerçekçiliktir”!
Evet devrimci sanat yalnızca kendisine verilenle değil, verilmiş olanın imgelemiyle de yaratır dünyasını. İmgelem yetisi, dolayısıyla soyutlama edimi olmadan, nitelikli bir geçmiş, bugün ve kendine özgü bir kültür yaratamaz devrimci sanat…
Ancak şu da unutulmamalı: Sanatçı, diğer insanların ne istediğini fark edip, bu talebi karşılamaya çalıştığı anda, sanatçı olmaktan çıkar. Sıkıcı veya eğlenceli bir esnaf, dürüst veya sahtekâr bir ticaret insanı olur…
Temel DEMİRER