Sürekli anlaşmazlığın ve uyumsuzluğun nedenleri; kadınla erkek arasındaki dinsel ve yasal engeller ile toplumların arasındaki sınırlar ve kurallardır!
Adnan YALIM
Önümüzdeki yıl çocuklarınıza, bilgi yerine, özgün olanı; müziği, spor yapmayı, resim çizmeyi, kitap okumayı, yemek pişirmeyi, insanların birbirlerinden farklı olduklarını anlamalarını sağlamak için de, empatiyi öğretin!
♠ Değerleri; dil ve sanat, hukuk ve tarih, sorumluluk ve sorgulama, çevre ve iklim bilincini...
♠ Yaşamayı; kimseden emir almadan ve kimseye emir vermeden yaşamayı...
♠ Benlik edinmeyi; "kul benlik" değil, "özerk benlik" edinmeyi...
♠ Düşünmeyi; kimseden emir almadan, bağımsız düşünmeyi...
♠ İnanmayı; safsatalara değil, başarıya inanmayı...
♠ Ekip çalışmasının önemini...
...öğretin çocuklarınıza!
kosektas.net, Köşektaş Köyü Bilgisunum Sayfası
Deve Tellal, Pire Berber İken
Deve Tellal, Pire Berber İken
Kimi zaman; işin karnın yarıldığı sıralar, yapılacak işin ucundan tutacak birini bulamaz insan. Çoğu zaman; eline yaba verip tınaz attıracak, evraaç tutuşturup ekmek evirdecek, çamur kardırıp kümes yaptıracak kimseyi bulamazdım. Konu komşu omuzuma çok biner, laf heyket edip, kakıç kakmak için fırsat kollardı.
Senenin birinde, kar kış kapıya dayanmadan, kış için ekmek yapayım dedim. Derdim, konunun komşunun, dostun düşmanın diline düşmeden, kışlık ekmeğimi hazır etmekti.
İşe bir gün önceden başlayıp, tüm hazırlıklarımı yaptım. Hilmi’ye akşam erken yatıp, sabah erken kalkmasını, ekmeği evirmesini tembihledim.
Sabah erkenden kalktım. Hamuru yoğurdum. Saçmayı, sapı tandırın başına yığdım. Tandırı yakmadan varıp şu Hilmi’yi kaldırayım dedim. İçeri girdim ki, ne göreyim, yorgan dürülüce duruyor. Sanki, yer yarılmış, içine girmiş, Hilmi yok.
Hiç beklemedim. Gidip tandırı yaktım. Başladım hamuru açıp, ekmeği pişirmeye. Daha bir döküm bile bitmeden, Salim’in feriği Lale geldi.
Hilmi ile Hacı, eski ilkokulun çatısından yakaladıkları iki telis torba dolusu güvercini Lale’ye götürüp, kızartmasını istemişler. Lale Hacı’ya, güvercinleri kızartacağını ancak bir gün sonra, diğer kardeşleri ile birlikte yenmeleri koşuluyla. Hacı, analığının bu koşulunu çaresiz kabul etmiş. Hilmi ile Hacı, güvercinlerin tüylerini bir solukta yolmuşlar. Lale, soyulmuş güvercinleri kızartmış, bir tepsiye koymuş, üzerini örtmüş ve kısa bir süre için evden ayrılmış. Lale’nin evden ayrılışını fırsat bilen Hilmi ile Hacı, mutfağa girmişler, milangazı yakıp bir tas yağlamaç yapmışlar. Yağlamaçla birlikte kızarmış iki telis torba dolusu güvercini, bir tane bile bırakmadan, yemişler. Karınları doyduktan sonra, korktuklarından olacak, kaçmışlar. Görenler, Hilmi ile Hacı’nın, Sarılar - Avanos istikametine doğru gittiklerini söylemişler.
O gün bu haberi aldıktan sonra, akşama dek; hem hamur açtım, hem ekmek evirdim, hem de aşağıdaki türküyü söyledim:
Dürülü de şu Hilmi`nin yorganı
Dağa doğru nasıl çıktın korkmalı
Avanos`ta savcılığa sormalı
Hilmi`yi, Hacı`yı görmediniz mi?
Gökteki güvercinler kanat açıyor
Suçlandı Hilmi nereye kaçıyor
Evdeki ziyana kıymet biçiyor
Hilmi`yi, Hacı`yı görmediniz mi?
Gittiğin yollar ne kadar dolamaç
Pişti güvercinler oldu bulamaç
Dibine etmiş koca tas yağlamaç
Hilmi`yi, Hacı`yı görmediniz mi?
Yaba: Harman savurmakta kullanılan, çatal biçiminde, tahtadan yapılmış tarım aracı.
Tınaz: Rüzgarda savrulmak için hazırlanan dövülmüş tahıl yığını.
Evraaç: (Halk Dili) Açılmış ekmeği döndürüp çevirerek pişirmek için kullanılan ağaçtan yapılmış bir gereç.
Evirmek: Döndürmek, çevirmek.
Saçma: (Halk Dili) Sap saman karışımı, tandırda ekmek pişirmek için kullanılan bir yakacak türü.
Tandır: Köylerde yere çukur kazılarak yapılan bir tür fırın.
Telis Torba: Bitkisel tellerden yapılmış, kaba örgülü büyük çuval.
Hilmi: Hilmi Şen ( Memnune Şen`in oğlu).
Hacı: Hacı Şen (Salim Şen`in oğlu).
Salim: Salim Şen.
Ferik: (Halk Dili) İlk eşin üzerine getirilen ikinci bir eş için kullanılan bir deyim.
Yağlamaç: (Halk Dili) Yukfa ekmeği yağda kızartarak yapılan bir yemek türü.
Yorumlar - Yorum Yaz
Miladi Takvim ve Altında Yatan Gerçekler
Mevcut yılın 31 Aralık günü sona ermesi, tamamen takvim sisteminin nasıl tanımlandığıyla ilgilidir. Yani bu tarih “doğal bir zorunluluk” değil; insanların zaman ölçme biçiminin, hatta egolarının, batıl inançlarının bir sonucudur.
Aşağıdaki bilgiler konuya açıklık getiriyor:
📅 Miladi Takvim (Gregoryen Takvimi)
Bugün dünyanın büyük bir kısmı Gregoryen takvimini kullanıyor. Bu takvimde yıl, 1 Ocak’ta başlıyor ve 31 Aralık’ta sona eriyor.
Bu düzenleme, 1582 yılında, Papa XIII. Gregorius tarafından yapılmış bir reformla ortaya çıkmıştır.
🌍 Bir yılın uzunluğu dünya’nın güneş etrafındaki hareketine dayanıyor
Dünyanın güneş etrafındaki bir tam dönüşü yaklaşık 365,2422 gün sürüyor.
Takvimde bu 365 güne yuvarlanıyor; fazlalığı dengelemek için, 4 yılda bir artık yıl ekleniyor.
🕰️ Ayların uzunluğu ya da kısalığı tarihsel geleneklerden geliyor
Ayların 30 ya da 31 gün sürmesi, Şubat’ın daha da kısa olması gibi ayrıntılar tamamen Roma döneminden kalma kültürel ritüel ve tercihlerdir.
Yani 31 Aralık’ın yıl sonu olması, astronomik bir zorunluluktan çok, tarihsel bir alışkanlıktır.
Derinlemesine bakılacak olursa, Roma imparatorlarının kaprisleri bile işin içinde.
Roma takviminin bugünkü hâline gelmesinde gerçekten de imparator kaprisleri, politik rekabetler ve kişisel ego savaşları önemli rol oynamış. Bu yüzden, takvim tarihinin ciddi bir kısmı aslında “astronomi” değil, “insan doğası” tarafından belirlenmiş!
Roma Dönemindeki “Kaprisler” ve Takvime Etkileri
🎖️ Ayların isimleri imparatorların egolarına göre değiştirilmiş
- Quintilis, Julius Caesar’ın onuruna July (Julius) olarak değiştirilmiş.- Augustus, Julius’tan geri kalmamak için, adını taşıyan ayın da 31 gün sürmesini istemiş.
Bu nedenlerden ötürü, diğer aylardan gün çalınmış; Şubat ayının güdük kalmasının sebebi “Benim ayım da onun ayı kadar uzun olsun” kaprisi olmuş.
🗳️ Politikacılar yılları uzatıp kısaltıyordu
Roma’da yılların başlangıcı konsüllerin göreve başlama tarihine bağlıydı.
Kimi politikacılar, görev sürelerini uzatmak, rakiplerini zayıflatmak için, yılı bilerek uzatıyor ya da kısaltıyorlardı.
Takvim bir süre tam bir kaosa dönüştü.
🧮 Papazların (Pontifex Maximus) keyfine göre ay ekleme ve çıkarma
Roma’da takvimi düzenlemekten sorumlu rahipler, ay ekleme (interkalasyon) yetkisine sahipti. Bu yetkiyi, dost bildikleri politikacıların görev sürelerini uzatmak, rakiplerininkini kısaltmak için kullanıyorlardı.
Yani takvim, bir tür siyasi manipülasyon aracıydı.
👑 Julius Cesar’ın reformu bile “kaprisli” bir düzeltmeydi
MÖ 46 yılında, takvim o kadar karışmıştı ki, o yıl 445 gün sürmüştü.
O yıl “confusion year” (karmaşa yılı) olarak bilinir.
Cesar, takvimi düzeltmek için bu hadsiz adımı atmıştı.
🎉 Sonuç olarak
Mevcut yılın 31 Aralık günü sona ermesi, sadece dünya’nın güneş etrafındaki dönüşüyle değil; aynı zamanda Roma imparatorlarının egoları, politik çekişmeler ve dini otoritelerin keyfi kararlarıyla da şekillenmiş bir tarihin sonucudur.
kosektas.net, Köşektaş Köyü Bilgisunum Saufası
Bilgi: Bu sütuna aktarılan bilgiler, aşağıya aktarılmış sayfalardan edinilmiş bilgilerin bir özetidir.
l de.wikipedia.org l ptb.de l religionen-entdecken.de l shutterstock.com l timeanddate.com l kulturpalast-dresden.de