Sekiz milyonun üzerindeki nüfusunu 800 km kare alanda barındıran New York, kelimenin tam anlamıyla bir göçmen kenti. Burada yaşayan her üç kişiden biri ABD dışında bir ülkede doğmuş. Aksanlı İngilizce konuşmayanlar garipseniyor adeta. Kentte, İngilizce’nin yanı sıra, İspanyolca, China Town (Çin Mahallesi)`da Çince, Little Italy (Küçük İtalya)`da da İtalyanca konuşuluyor.

Kent beş bölgeye ayrılmış; Manhattan, Brooklyn, Queens, Bronx, Staten Island. Özgürlük Abidesi´ne, Empire State Binası´na, Central Park`a ve de Times Square´a hayran kalmamak elde değil. Modern Sanat Müzesi, Guggenheim Müzesi ile Modern Tarih Müzesi gezilip görülmeye değer diğer mekanlar. Gökdelenleri, caddeleri, lokantaları, alışveriş merkezleri ve insanlarıyla, New York’un neresini gezerseniz gezin kendinizi bambaşka bir atmosferde buluyorsunuz.

Kimileri New York’u her ne kadar uyuşturucu ve mafya batağı, işsizler ve evsizler yatağı olarak lanse etseler de, bunlar New York’un onlarca çehresinden sadece birkaçı. Zülal Kalkandelen, „New York’u Yaşamak“ (Remzi Yayınları I/2003, ISBN: 9751409063, 182 sayfa) adlı kitabında, New York´un büyüleyici görüntüsünü ve bu görüntünün ardında yatan gerçekleri, ilginçlikleri, iyi ve kötü yönleriyle anlatıyor. Gezi rehberi niteliğindeki bu kitap, New York`u ilk kez ziyaret edecekler ya da ziyaret etmeden de olsa kenti tanımak isteyenlere kent hakkında yeterince bilgi veriyor.

Ülkemizde tamirat amacıyla açılmış ve hiçbir önlem alınmadan bırakılmış çukurlara düşüp hayatını kaybedenlerin sayısı kaçtır, kaçının ardından kim ne yazdı, ne dedi, bilemeyiz, ancak Omar Emmi`nin ardından eşi Ferice Bacı`nın yaktığı, Hüseyin Seyfi öğretmenin de kaleme aldığı bir ağıt var ki, okurken içi kopuyor insanın.

Musikişinas Veli Bey`in oğlu Orhan Veli (1914 – 1950) de, bir haftalığına gittiği Ankara`da, bir gece, tamirat için kazılmış bir çukura düşerek yaralanmış, İstanbul`a döndükten birkaç gün sonra birdenbire fenalaşmış ve kaldırıldığı hastanede beyin kanamasından ölmüş. Türk Şiiri`ne yepyeni bir hava getirmiş olan seçkin bir şairin genç yaşta ölümü tüm dostlarını derin bir üzüntüye boğmuş, Rumelihisarı Mezarlığı`nda onu toprağa verirken ne söyleyeceğini bilmeyen sanatçı dostları, üzüntü ve sevgilerini çeşitli şekilde dile getirmişler. İşte onlardan bir örnek; İsveçli şair Lasse Söderberg`in „Orhan Veli`yi Düşünüyorum“ başlıklı şiirinden, bazı mısralar:

Her gece bir gündüzün içine akar.
Her mahzun pencere bir çığlık fırlatır.
An olur upuzak ülkeler özlenir,
kapanırken karanlığın göğsüne;
an olur zamanın anaforu şehvetle içilir.
Ama bugün seni düşünüyorum, ey hayatın katlettiği şair!
Ey neşesi kuzey manzaralarım arasında esen Orhan Veli!

Çeviri: Lütfi Özkök

Orhan Veli’yi de, Ferice Yılmaz’ı da, eşi Ömer Yılmaz’ı da saygıyla anıyoruz! kosektas.net

Bilgi: 28 Mart 2006 tarihinde New York'ta gerçekleştirdiğimiz bir güncellemenin sunu yazısıdır.