Ma.Zi-1945
Baykuş Dağları ve İkinci Dünya Savaşı'nın sırları…
Şair Dr. Salim Çelebi’nin kızı Çağdaş Lara Çelebi’nin yazmış olduğu “Ma.Zi-1945” adındaki bu roman, kendi alanında dünya literatüründe bir ilk! Romanın konusu gerçek olaylara dayanıyor ve yaklaşık üç çeyrek asırdır bir sır gibi duran bir konuya ışık tutuyor!
kosektas.net
Köyümüz bilgisunum sayfası kosektas.net, Ma.Zi-1945 adındaki bu kitabı, ilgi duyan on ziyaretçimize ücretsiz ulaştıracaktır!
Kitap talebi için tıkla
II. Dünya Savaşı sürerken 1943 senesinde Nazilerin, biri Ksiaz Kalesi’nin altında ve diğerleri Baykuş Dağları’nda olmak üzere Aşağı Silezya’da inşa
etmeye başladıkları kilometrelerce karelik büyüklüğündeki yedi devasa yeraltı kompleksi ve tünelleri, günümüzde hâlâ gizemini korumaktadır. Toplama kamplarından getirilen esirlere yaptırılan projeye, büyüklüğünün yanı sıra, gizliliğinden dolayı kod adıyla bahsedilmesi gerektiğinden, Almancada “dev” anlamına gelen Der Riese ismi verilmiştir. Ne amaçlı yapıldıkları tam olarak bilinmese de tesisin, silah üretimi için tasarlandığı veya karargâh olarak planlandığı tahmin edilmektedir.
Özellikle ilk ihtimalin üzerinde duran uzmanlar, yeraltı tünellerinde nükleer silahların, V1 ve V2 roketlerinin, yerçekimi karşıtı çeşitli deneylerin yapıldığını ve hatta “çana” benzediği için Die Glocke adı verilen bir makinenin test edildiği tezleri üzerinde durmaktadırlar. Ma.Zi-1945 romanı, dönem Almanya’sında yaşananları, bu esrarengiz projeye katılan bir makine mühendisi olan Matthias ve onun yakın dostu Thomas aracılığıyla tanıştığı iki Yahudi kız kardeşin başlarına gelenler çerçevesinde ele almaktadır.
Ma.Zi-1945 l Çağdaş Çelebi l ISBN: 9786253911133
Yayınevinin kitap tanıtım bültenidir.
Taşlama Şiirler - Celalettin Ölgün
TAŞLAMA ÖZELLİĞİNDEKİ ŞİİRLER
Köyümüz halkı, ince eleştiri ve iğneleyici sözleri yerli yerinde kullanmada çok ustadır. Bu dalda en ünlü Topal Hüsne’nin (Çöl) çeşitli konularda söylediği taşlamalar, yakıştırmalar birer dörtlük te olsa, aradan uzun yıllar geçmesine karşın canlılığını korumaktadır. Bundan başka taşlama özelliği taşımasa da pek çok insanımız o gün yaşadığı olayı duygulu bir biçimde söyleyerek bu güne değin ulaşmasını sağlamıştır.
TOPAL HÜSNE (ÇÖL), Velav’ın eşi ve teyze kızıdır. Hüsne’nin bu güne ulaşan taşlamaları anlatım içeriği bakımından çok zengindir.
Kendisi için komşusu Döne’yi de katarak:
Döne yüzünkuylu sürer zırığı
Kıyıbirden getiremez boruğu
İyi olsaydık kele Döne, alan olurdu
Senininen benim gibi buruğu
Zırık: Erkek eşek
Boruk: Bir tür çalı, diken
Buruk: Topal,
Kıyıbir: Kayaltı ile Kızılağıl köyleri arasında bir yer
Yüzükoyun: İniş aşağı
Döne’nin ekmek umması üzerine:
Kele Döne bu kirmenin aslı ne
Kürtoğlu derler de senin nesline
Biliyom Döne ekmek istiyon
Dezem oğlu gölge olmuyor üstüme
Deze :Teyze
Kızı Topal Hacer’in buyur edildikleri Kayaltı Köyündeki düğüne gidişi ile ilgili:
Davulun sesi de gelir yıraktan
Astap geldi Avuç’unan Baraktan
Daha ne duruyon Topal Hüsne
Hacer kızın yatamıyo(r) meraktan
Yırak: Irak, uzak
Astap: Esvap, giysi
Buyur etme: Davet etme, çağrılma
Kocası Velav’ın çobanlık yaptığı Cağşak köyünde bir kadına vurulması, ona bahçenin tüm sebzelerini götürmesi üzerine:
Velav’ın götünde bozuk bir Livar
Çağşak’a yaradı bu sene ki hıyar
Sana diyom sana Memmet Ağası
Yaşı kırk oldu da çobanını ever
Livar: Rovölver marka tabanca
Kocasına, iyi gün göstermediği için dertlenişi:
Neynedim de tandırımı suladım
Kötü kaderimi bu yıl sınadım
İlahi Velav da gözün kör olsun
Tavuk gibi tarlalarda tünedim.
Hasta olan koyunu için:
Koyunumun anası var
Yamızında alası var
Kınamayın komşular
Bu koyunun ölesi var
Yamız: Sırt bölgesi
Komşusu Menevşe’den kocasını kıskanması üzerine:
Tevir tevir şapkasının nakışı
Öküzleri de çıkamıyo yokuşu
İçin için korkuyom yarimden
Öldürecek Menevşe’nin bakışı
Tevir: Çeşitli
Menevşe: Menekşe Ateş. Süleyman Ateş’in ebesi
Komşusu Duran’nın hasetliği ile igili
Kapısını kaldırmadım aradan
Havasını alamamış biti karadan
Felek bizi komşu etme Duran’a
Yıldan yıla kayıp olur sıladan
Biti kara: Karacalı, ala
Felek: Talih, kısmet
Topal Hüsne’ye ekin yolma ödüncü eden eltisi Selver’in hastalandım bahanesiyle tarlada akşama değin yatması üzerine:
Doğrul Selver doğrul, ekin kurtuldu.
Topal dizim çarık gibi sürtüldü
Ekin kurtuldu, haberin olsun
İçinde bir tutam teberiğin olsun
Ekin kurtulması: İşin bitmesi
Teberik: Numune, örnek
Selver: Selver Çöl, Ayrancı’nın karısı. Ölümü: 1980.
Yorumlar - Yorum Yaz
Köylünün yaşantısının, görünmez güçlere, efsanelere, mucizelere, mezheplere, tarikatlara, cemaatlara, kadere, uğura, muskaya ve hurafelere dayalı, akıl ve bilimsellikten uzak, körinançlar bütünü halindeki safsatalardan
Türk köylüsü, asırlarca ihmal edilmiş ve ona en ufak hizmet bile sunulmamıştır. Aslında Türk köylüsü zeki ve yaratıcı bir özelliğe sahiptir. Ancak, ne yazık ki, Türk köylüsünün bu özelliği, Osmanlı döneminde, değerlendirilememiştir.
Osmanlılar, Türk köylüsüne hizmet götürecekleri yerde, Arap – İslam ideolojisinin, kültür ve uygarlığının etki alanını daha da genişletmeye çalışmıştır.
Asırlardır köylülerimiz, vergi almaya, düşmana karşı savaş alanında kaynak olarak kullanılmaya yönelik canlı bir araçtı. Mutlu olmak şöyle dursun, insanca yaşamaktan uzak, köle gibi kullanılmak ve öyle yaşamak, köylülerimizin ve halkımızın değişmeyan kaderiydi. Dinsel yorumcu ve kadercilere göre, sanki Allah, onlara, ölünceye dek, hep köle gibi bir yaşam biçimi çizmişti. Zavallı köylülerimize ve halkımıza bu anlayış ve yanlışlar Allah buyruğu olarak gösteriliyordu. Bu buyruk köylülerimize özel olarak Allah tarafından gönderilmiş bir “ilm-i ilahi” olarak kabul ettirilmiş ve köylüler, ölüm ötesi –öbür dünya- ahiret yaşamının mutluluğu ile aldatılagelmişlerdir.
Köy Enstitüleri yüksek bölümüyle, yirmi bin öğretmeniyle, yetiştirdiği yazar, şair ve sanatçıları ile Türkiye’nin geleceği çok parlak gözüküyordu. Bu etkinlikle, tüm Türkiye’nin eğitimi – öğretimi Köy Enstitüleri eğitim metoduna dönüştürülecekti.
Batı tarihinde Fransa’da uygulandığı gibi, ne acıdır ki, Türk köylüsü ve halkına da uygulanmış olarak değerlendirilen Obskürantizm ve Obstrüksiyon olayı, yani köylünün ve halkın toplumsal gelişmesini engelleme yolu ile devleti daha rahat yönetme düşüncesi, Osmanlı döneminde de yaşanmıştır.
1950 DP (Demokratik Parti) döneminde de, aynı anlayış uygulanmaya konmuştur. Çünkü Köy Enstitüleri‘ni kapatmak, Obskürantizm ve Obstrüksiyon olayının ta kendisidir. Bu uygulama ile köylünün bilinçlenmesi önlenmek isteniyordu.
Köy Enstitüleri’nin etkinliği ile uyanan köylüler, kendi öz haklarına sahip çıkmaya, toprak ağaları ve köylüyü sömürmeye alışmış egemen sınıf ve devlet yöneticilerinin rahatı ve mutluluğu bozulmaya başlayınca, mutlu ve egemen kesim, Köy Enstitüleri’ne karşı cephe oluşturmuşlardır.
Köy Enstitüleri’ni kapatmak için çeşitli iftira ve entrikalar oluşturulmuştur. DP’li bir milletvekilinin Konya ilinin Durlas köyü halkına yaptığı konuşma şu şekildedir:
“Köy Enstitüleri’nde kız ve erkek öğrenciler birlikte eğitim görüyorlar. Bu nedenle, kız erkek birlikteliğinden dolayı, fuhuş olayı yaşanmaya başlanmıştır. Biz, DP iktidarı olarak, Köy Enstitüleri’nde okuyan kızlarınızı erkeklerden ayırdık. Onları Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde topladık. Böylece kızlarınızın namusunu kurtardık.”
DP iktidarı, Köy Enstitüleri’nin kapatılışıyla birlikte; 1932 yılından itibaren Türkçe okunmaya başlayan ezanın yeniden Arapça okunmasını sağlayarak, Arap kültür ve uygarlığına yeniden dönüşün yolunu açmış, böylece Türk köylüsü ve halkının uyanışı önlenmeye çalışmış ve bunda da başarılı olmuştur.
Musa Kâzım Yalım,
1950 - 1951 Hasanoğlan Köy Enstitüsü Mezunu.
05. Ocak 2011